Alles wat je moet weten over slimme rolluiken, screens en raamdecoratie

22 juli 2019 + 10 minuten 14 Reacties
Luxaflex Powerview

In dit artikel kijken we naar de mogelijkheden voor slimme zonwering (rolluiken, screens of jaloezieën) en slimme raamdecoratie (gordijnen, lamellen, rolgordijnen, plisségordijnen, etc). Wat zijn de mogelijkheden en hoe bedien je deze slimme producten?

Slim gekocht of slim gemaakt

Laten we allereerst beginnen met twee opties die je bij alle producten op het gebied van zonwering en slimme raamdecoratie hebt; je kunt ze slim kopen en je kunt ze slim maken. Bij de laatste optie moeten de producten wel al elektrisch werken, middels een accu of (liefst) met een schakelaar op het stroomnet aangesloten.

Producten slim kopen kan bij diverse partijen, die we hieronder bespreken. Je koopt dan een product (een rolluik of een rolgordijn bijvoorbeeld) dat reeds draadloos in verbinding staan met een hub en daardoor middels een app bediend kan worden. De app biedt dan weer mogelijkheden om de zonwering of raamdecoratie op bepaalde tijden te openen of te sluiten, of zelfs geavanceerde scenario’s aan te maken op basis van tijd, het weer of de status van andere sensoren in huis.

Het slim maken van de zonwering of raamdecoratie doe je middels een inbouwmodule. Deze module – vaak werkend op Z-Wave, WiFi of ZigBee – zorgt ervoor dat je de functie van de fysieke schakelaar kunt overnemen binnen een smarthome-platform. Zo kun je de raamdecoratie of zonwering bedienen met de app van het betreffende platform en ook weer aan de slag gaan met scenario’s.

Slimme zonwering

In Nederland en België kun je zonwering van tal van merken aanschaffen. Een paar populaire merken zijn Luxaflex, Warema en Somfy. De meeste zonweringproducten – rolluiken, screens en jaloezieën – kunnen in een elektrische variant gekocht worden. Zo kun je de zonwering middels een schakelaar of afstandsbediening bedienen.

De meeste grote merken maken gebruik van een Somfy-motor en bieden de mogelijkheid om de zonwering binnen het Somfy smarthome-systeem te gebruiken. Dit betekent dat je de zonwering kunt koppelen aan de Somfy Tahoma Hub en ze middels de Somfy-app kunt bedienen. Zo kun je scenario’s aanmaken op basis van tijd, de status van je huis (afwezig of aanwezig), het weer en andere variabelen. De motoren van Somfy die hier direct mee te koppelen zijn, zijn de IO-varianten. Naast bediening middels scenario’s en een app zijn deze producten altijd nog met een schakelaar of afstandsbediening te bedienen.

Daarnaast bieden sommige merken een eigen smarthome-systeem aan voor de bediening van zonwering. Warema heeft bijvoorbeeld zijn eigen oplossingen voor het slim besturen van de zonweringsproducten. Van een eenvoudig slimme oplossing tot een compleet klimaatsysteem. Als je een dergelijk systeem aanschaft ben je meteen klaar, al ligt de prijs vaak een stuk hoger dan puur elektrische zonwering.

Nu kunnen de smarthome-systemen van partijen als Somfy en Warema vaak gekoppeld worden aan gateways (controllers) van andere partijen waardoor je ze binnen je smarthome kunt gebruiken in combinatie met andere producten. Denk bijvoorbeeld aan Homey, Zipato en Domoticz als platformen waar je deze producten mee kunt integreren. Niet alle functies zullen altijd ondersteund worden en je bent afhankelijk van de software die de koppeling legt tussen beide systemen. Daarbij heb je dan eigenlijk twee smarthome-platformen, terwijl je er maar één gebruikt.

Wil je gaan voor een gateway (controller) van een andere partij, dan zijn er andere (betere) oplossingen om je zonwering slim te maken. Gebruik je bijvoorbeeld een controller als Homey, Zipato, Fibaro of Domoticz dan kun je bestaande elektrische zonwering toevoegen aan je smarthome-systeem door simpelweg een inbouwmodule achter de schakelaar te plaatsen. De enige vereiste is dat je zonwering elektrisch werkt en middels een schakelaar bediend kan worden. De inbouwmodule werkt in de meeste gevallen op basis van het Z-Wave protocol (Wifi, radiofrequenties of ZigBee kan ook) en zorgt er simpel gezegd voor dat de functies van de schakelaar overgenomen worden door de controller. De functies kun je vervolgens gebruiken bij het maken van scenario’s voor de controller en het bedienen van je smarthome-producten via de app van de controller.

Deze oplossing is interessant voor diegenen die reeds elektrische zonwering hebben en deze in een smarthome-systeem willen integreren, maar zeker ook een interessante oplossing voor diegenen die zonwering willen laten plaatsen en deze ook direct slim willen maken. Zo ben je niet gebonden aan het domoticasysteem van één aanbieder en maak je gebruik van een universeel protocol (Z-Wave, 433Mhz, WiFi of ZigBee) waardoor je altijd nog van controller kunt veranderen. Tot slot bieden de controllers vaak veel meer geavanceerde mogelijkheden om uitgebreide scenario’s aan te maken en jouw zonwering te laten reageren op of met andere slimme producten in huis.

Slimme raamdecoratie

Op het gebied van raamdecoratie zijn de mogelijkheden nog veel groter, met name op het gebied van productkeuze. Zo heb je gordijnen, rolgordijnen, verticale en horizontale jaloezieën, Duettes, vouwgordijnen, plisségordijnen en nog veel meer. Het verhaal van de zonwering kunnen we echter grotendeels ook voor de oplossingen voor slimme raamdecoratie overnemen.

Zo zijn er diverse fabrikanten die een eigen smarthome-systeem voor slimme raamdecoratie ontwikkeld hebben. Drie voorbeelden hiervan zijn Somfy (Tahoma), Luxaflex (Powerview) en IKEA (Home Smart). Deze partijen bieden één of meerdere slimme producten voor het decoreren van je ramen. Vervolgens kun je een hub aanschaffen waardoor je de producten middels een app kunt bedienen en ze ook binnen scenario’s kunt gebruiken. Deze smarthome-systemen zijn vrij gesloten systemen waar je eigenlijk alleen producten van het betreffende merk aan kunt toevoegen. Wel kun je deze systemen vaak weer softwarematig koppelen aan controllers van derden. Zo kun je bijvoorbeeld Luaxflex Powerview koppelen aan een Homey of Google Home. Net als bij de zonwering geldt ook hier dat het niet per se nodig is (en soms zelfs onhandig is) om twee smarthome-platformen te gebruiken.

Ook op het gebied van slimme raamdecoratie kun je standaard elektrische varianten gebruiken en deze producten voorzien van een inbouwmodule achter de schakelaar waarmee ze slim gemaakt worden. De inbouwmodule neemt dan de functies van de schakelaar over en maakt het mogelijk de raamdecoratie binnen scenario’s van de controller (Homey, Zipato, Fibaro, Domoticz, etc.) te gebruiken. De inbouwmodule communiceert in de meeste gevallen middels Z-Wave en kan dus met alle controllers die Z-Wave ondersteunen gebruikt worden. Overigens is de raamdecoratie van IKEA een uitzonder op de regel. Deze rolgordijnen beschikken vanuit de doos over ZigBee communicatie en kunnen dus direct met controllers die ZigBee ondersteunen (waaronder de Homey) gebruikt worden. Hier is geen extra inbouwmodule voor nodig. Enig nadeel van de IKEA raamdecoratie is wel dat ze op accu’s werken en dus om de zoveel tijd opgeladen moeten worden.

Als je bestaande elektrische raamdecoratie slim wilt maken dan is de oplossing van een inbouwmodule de beste keuze. Hiermee heb je ook de meeste keuzevrijheid en de meest geavanceerde mogelijkheden voor het automatiseren van je huis. Vind je een op zichzelf staand systeem (Somfy Tahoma, Luxaflex Powerview, etc.) dat softwarematig met sommige platformen gekoppeld kan worden voldoende dan kun je natuurlijk voor deze optie gaan. Let wel dat je voor deze systemen een vaak forse meerprijs betaalt, met name voor de eigen software en mogelijkheden.

Scenario’s voor slimme raamdecoratie en zonwering

Het bedienen van je zonwering of raamdecoratie middels een app of display in huis is natuurlijk leuk en handig, maar echt slim mogen we het niet noemen. We kunnen pas van een echt slim producten spreken wanneer het product op basis van bepaalde inputs zelf werkt, zonder dat je er naar om hoeft te kijken. Stel je bijvoorbeeld voor dat de slimme screens automatisch omlaag gaan zodra de zon op het raam schijnt en de temperatuur boven de 20 graden ligt. Of dat de zonwering automatisch omlaag gaat als je niet thuis bent en het buiten warmen is dan 20 graden. Of dat de gordijnen automatisch dichtgaan wanneer je de tv en jouw homecinema-systeem aanzet. De mogelijkheden zijn eindeloos en deze ‘scenario’s’ kun je zelf aanmaken.

Software van partijen als Somfy, Luxaflex en Warema biedt je deze mogelijkheden ook. De exacte opties verschillen per systeem, maar in de meeste gevallen zijn de mogelijkheden beperkt tot de binnen het betreffende systeem gekoppelde producten. Zo biedt Luxaflex Powerview alleen ondersteuning voor Powerview-producten. Je kunt alle raamdecoratie op een bepaald tijdstip of bij een bepaalde handeling naar een bepaalde status zetten, maar koppeling met verlichting of andere producten is binnen Powerview niet mogelijk. Somfy biedt iets uitgebreidere ondersteuning, omdat het bedrijf ook andere producten verkoopt. Zo kun je er camera’s, garagedeuren en sensoren mee koppelen. Daarbij bieden de grotere merken ook integratie met populaire platformen en producten, waaronder Philips Hue, Google Home, Sonos, Amazon Alexa en IFTTT. Dit zijn allemaal softwarematige integraties, waardoor je dus verschillende platformen met elkaar koppelt en ook afhankelijk bent van een internetverbinding.

De beste manier om geavanceerde scenario’s aan te maken waar je ook meerdere producten bij kunt betrekken is via een controller (gateway) met brede ondersteuning voor universele protocollen. Op deze controller (Homey, Zipato, Fibaro, Domoticz, etc.) kun je tal van producten draadloos aansluiten. Z-Wave is hiervoor één van de meest gebruikte universele standaarden, maar er zijn ook controllers die ook ZigBee, Wifi en radiofrequenties ondersteunen. Inbouwmodules voor raamdecoratie en zonwering kunnen gekoppeld worden, maar ook Philips Hue lampen kun je koppelen, Sonos-speakers kun je koppelen en je camerasysteem kan geïntegreerd worden.

Alles (mits compatibel) komt samen in de controller en de controller geeft jou vervolgens de mogelijkheid om volgens het ‘als dit, dan dat’ principe scenario’s aan te maken. Scenario’s waarbinnen je met elementen als tijd, locatie, licht, beweging, weer en nog veel meer kunt spelen om de slimme producten in huis automatisch datgene te laten doen wat jij op dat moment verwacht. Stel, jij komt in de ochtend om 07.00 beneden. De bewegingssensor ziet dit, en vervolgens worden de gordijnen geopend, het koffiezetapparaat opgestart en de Sonos-speakers met een muziekje op de achtergrond aangezet. Je kunt het zo gek maken als je zelf wilt. En daarbij bieden de meeste controllers ook ondersteuning voor spraakbediening middels bijvoorbeeld de Google Assistant of Amazon Alexa waardoor je ook middels spraak scenario’s kunt starten of de zonwering en raamdecoratie kunt bedienen.

Conclusie

Zoek je puur slimme zonwering of raamdecoratie die je op specifieke momenten automatisch wilt laten bedienen en waarmee je een aantal simpele koppelingen met populaire diensten of producten kunt leggen, dan is een door een fabrikant zelf ontwikkeld systeem een prima keuze. Je bent verzekerd van een goede kwaliteit en vaak werkt het uit de doos perfect. Middels eenvoudige presets kun je direct aan de slag.

Wil je echter je hele huis een stuk slimmer maken en de slimme raamdecoratie en zonwering onderdeel maken van je smarthome, dan is een externe controller waar je de producten mee koppelt aan te raden. Je hoeft dan alleen over elektrische raamdecoratie te beschikken, die je middels een inbouwmodule slim maakt en eenvoudig met de controller koppelt. De controller is iets lastiger in het gebruik aangezien je zelf de scenario’s aan moet maken, maar de controller geeft je wel toegang tot oneindig veel mogelijkheden om gordijnen, screens, lamellen, rolluiken en vele andere producten volledig te integreren in jouw slimme huis en vooral ook samen te laten werken met andere slimme producten.

Meer informatie

Wil je meer lezen over het slim maken van je huis? Neem dan ons archief met tips en adviezen door.

Reacties (14)