Tuindomotica: Sfeervol, comfortabel en duurzaam buiten leven

08 maart 2020 + 10 minuten 0 Reacties
Domotica tuin

De tuin maakt gewoon deel uit van onze leefomgeving. En bij goed weer leven wij er zelfs een deel van onze dag in. Net als binnenshuis kan domotica ook in de tuin het leven veraangenamen en duurzaam maken. In dit artikel wat de slimme tuin allemaal voor de gebruiker kan betekenen.

Tuindomotica

Domotica in de tuin is natuurlijk meer dan alleen de sproei-installatie en verlichting vanuit de ligstoel of loungeset bedienen. Het gaat om een totaal slim tuinconcept dat zowel het genieten, de comfortabele bediening en de duurzaamheid ondersteunt. Daar zijn tal van mogelijkheden en projecten voor. Je kunt tuindomotica zelf (in delen) aanbrengen of door een tuinarchitect laten installeren. Maak de tuin deel van jouw beleving van sfeer en ontspanning plus een sieraad voor het huis. Dit met een open oog voor de slimme comfortabele bediening en besparing op water en energie.

Een ander belangrijk voordeel is dat je de tuin met een gerust hart aan de domotica kunt overlaten. Die regelt slim de bevloeiing, het energiegebruik, het grasmaaien of verlichting terwijl je nog ligt te slapen, een dagje weg of meerdere weken op vakantie bent.

De tuin als (draadloos) netwerk

Ook de slimme tuin gaat steeds meer over van stand-alone applicaties naar een geïntegreerd domoticanetwerk. Dat kan zowel bekabeld als draadloos. En de bediening gaat steeds meer per smartphone, losse console of tablet.

Tuindomotica per InternetProtocol (IP), WiFi of het Internet of Things (IoT) biedt een aantal grote voordelen. De afzonderlijke componenten maken deel uit van een samenhangende tuinarchitectuur voor het creëren van de juiste sfeer, comfortabele bediening en het zuinig omgaan met energie en water. Je kunt deze componenten zowel in combinatie als per stuk direct of voorgeprogrammeerd aansturen.

Alles wat over een ingebouwde IP- of draadloze connector beschikt valt in het tuinnetwerk op te nemen. Dat zijn bijvoorbeeld de verlichting, waterhuishouding (bevloeiing, fonteinen, zwembaden, vijvers), beeld (tv-schermen, camera’s) en geluid, bewaking en detectie, warmteregulatie en zonwering, gasmaaiers, bladblazers en zelfs tuinrobots of wellness. Daarnaast ook draadloos toegang tot het eigen thuisnetwerk via WiFi-versterkers. Je kunt bijvoorbeeld een multiroom- of Mesh-systeem gewoon naar de tuin uitbreiden of daar een repeater installeren. Powerline via bestaande tuinstopcontacten werkt eveneens goed. Een nadeel van tuinnetwerken is dat zij door kwaadwilligen of lolbroeken gekaapt kunnen worden. Let dus goed op de afscherming en beveiliging van het tuin-LAN. Dit zowel als op afstand.

Bekende merken voor tuinnetwerken zijn TP-link, Devolo, Ubiquiti, EZVIZ, Zyxel, Asus Lyra, Google Nest WiFi, Engenius, Netgear, Gembird en AVM Fritz!. Kabelaanbieders zoals KPN en Ziggo ondersteunen eveneens netwerken in de tuin.

Lichtzones

Alleen wat energiezuinige LED-lampjes in de tuin plaatsen is ouderwets. Tegenwoordig doe je dat met slimme lichtzones. Dat zijn speciaal op de verschillende tuinaspecten samengestelde slimme lampconfiguraties. De verlichting past zich daarbij geheel aan op het seizoen, het deel van de tuin dat door licht tot leven dient te komen, de wensen van de bezoeker en het aanwezige natuurlijk licht.

De tuin wordt door de ontwerper ingedeeld in eigen sfeerversterkende lichtzones voor alle jaargetijden en schemering tot diep in de nacht. Een spel van kleur en licht dat gemakkelijk kan worden aangevuld met waterpartijen en bijpassende audio-installatie. Deze lichtzones zijn voor te programmeren, naar wens draadloos (smartphone tablet) op te roepen en/of geheel automatisch als een programma (jouw tuin-lichtshow) af te spelen. De benodigde lichtinstallatie valt gewoon kant-en-klaar te kopen of zelf samen te stellen. Bij de bouwmarkt en Chinese postorder ben je redelijk goedkoop uit. Wie meer lichtnoten op zijn zang heeft kan zelf een minicomputer aan processor gestuurde lampunits koppelen en een lichtproject programmeren. Of een slimme lichtarchitect voor de tuin in de arm nemen. Een interessante besparing bieden lampen met zonnecellen en een ingebouwde accu.

Bekende merken zijn onder andere Philips Hue voor buiten, Somfy, Belkin WeMo, KlikAanKlikUit, Ecobee voor Alexa, Elegato Eve Light voor Apple.

Waterbeheer

Het smart beheer van water in de slimme tuin staat niet alleen garant voor groei en bloei maar ook voor duurzaamheid (water besparen). Er zijn tal van mogelijkheden. Sensoren die de vochtigheid van de aarde per plantlocatie controleren. Wordt het te droog dan water toevoegen. Te nat dan even niet bevloeien of beregenen. Fonteinen en watervallen alleen aanzetten als er ook iemand aanwezig is en naar kijkt. Dat bespaart zowel op verdampend water als pompenergie. Tevens aardig te combineren met de effecten uit de lichtzones.

Voor slimme tuinbewatering kan je onder andere terecht bij Gardena Smart Water Control, Blossom 8 en GreenIQ. Gardena met de bijbehorende besturingsapp en slimme grondsensoren brengt de volledig controle over de waterhuishouding bij jou in de tuin. Dit zowel bij de aanwezige gebruiker met de smartphone in de hand, op afstand (vakantie) en geheel automatisch. Nooit meer een verpieterde of overstroomde tuin! Blossom gebruikt realtime gegevens en voorspellingen op locatie om de bewateringsplannen aan te passen. GreenIQ doet dit samen met het Netatmo Urban Weather Station om de weersomstandigheden bij je thuis zelf te meten.

Een aardige vondst is de combinatie van een weerstation, camera en bevloeiing. Bijvoorbeeld de BloomSky die over een tuincamera, weerstation en bijbehorende app beschikt. Dit apparaat meet de temperatuur, luchtvochtigheid, luchtdruk, UV-index, regen en wind. De HD-tuincamera met fisheye-lens geeft de gebruiker een weidse blik op de lucht met wolken en neerslag.  Slimme watermeters houden het verbruik en eventuele lekken in de gaten. Speciale floodsensoren melden (potentiele) overstromingen en kun de afwatering tijdig activeren.

Vijvers en zwembaden

Zij vormen een aparte tak van het waterbeheer doch hebben wel een aantal facetten gemeen. Het gaat immers om de kwaliteit van het water, de temperatuur, het tijdig bijvullen en schoonhouden. Dat valt allemaal mooi uit te besteden aan slimme sensoren en uitvoerende mechanismen. Ook zijn er reinigingsrobots verkrijgbaar. En de Jacuzzi’s en Wirlpools vormen weer een verhaal apart. Er zijn tal van slimme systemen voor reiniging, onderhoud en het genieten op peil houden verkrijgbaar. Ook hier meer en meer geen stand-alone ontwerp maar een totaalconfiguratie van watergenot, licht, geluid (zwembadspeakers) en ook tv-beeld mede in combinatie met verwarming en zonwering/afscherming.

Bekende merken in deze zijn onder andere de Blue Connect, Dolphin robots (beklimmen ook de wanden). LED-lampen van Astel, Brio, Cariiti, Vario-line en Weltico.

Let bij de grotere vijvers en zwembaden altijd op de veiligheid. Kunnen er kinderen of huisdieren invallen of personen in moeilijkheden komen. Plaats sensoren/camera’s die hier op letten en dek ongebruikte zwembaden (automatisch) af.

Slimme regenton

Het aanschaffen van een regenton is op zich al een slim idee. Je bespaart op kraanwater, krijgt lekker zacht water voor de planten en het staat ook nog eens decoratief. Lekker duurzaam maar terugverdienen kan erg lang duren. Valt een dergelijke regenton nu ook slim te maken? Er zijn mogelijkheden bij de aansluiting op de regenpijp om de doorvoer te regelen (vulautomaat) en verontreiniging (bladvanger) te voorkomen. Je kunt de regenton met een slim kraantje aansluiten op de bevloeiingsinstallatie. Sensoren controleren of de ton niet overloopt (dan water naar het riool) of juist droog staat en waarschuwen voor vorst (dan kan de regenton door ijsvorming beschadigen).

Houten regentonnen zijn duurder maar vaak wel decoratiever en beter bestand tegen de inwerking van UV-licht.

Grasmaaien

De robotmaaier rukt langzaam maar zeker op. Heel geschikt voor regelmatig onderhoud van je tuingazon. En de prijzen zijn inmiddels aantrekkelijk geworden. Bekende merken zijn Gardena, Robomow, Worx Landroid, Wolf, Bosch, Husqvarna (ook te besturen via de smartwatches van Apple), Makita, Stiga en STHIL. Elk grasoppervlak en gazontype kent zo zijn eigen bijpassende robotgrasmaaier. Laat je van te voren goed voorlichten. Verder vraagt een robotmaaier ook onderhoud. In bepaalde gevallen valt een onderhoudscontract aan te bevelen.

Van belang bij de keuze zijn: Het totale grasoppervlak in vierkant meters, hellingen en obstakels, de gebruikte messen en grashoogte, combinatie een app en/of met programmeerbaar totaal tuinbeheer zoals bij Gardena, het benodigde onderhoud (schoonspuiten met tuinslang), het geluid (er zijn behoorlijk stille modellen), de capaciteit en laadtijd van de accu (een aantal modellen rijdt automatisch terug naar het laadstation) en uiteraard de veiligheid voor mens en dier.

Ondanks de ingebouwde navigatie en omgevingssensoren hebben de robotmaaiers toch een detecteerbare afscheiding nog. Anders zit deze machine straks in de bloemperken, bij de buren of op de singel. Standaard is het spannen van een speciale draad. Deze draad zendt een signaal uit wat door de robotmaaier wordt herkend waardoor deze omdraait en zijn weg vervolgt. Je zult langs de rand van het gras een smalle geul moeten graven die overal even en genoeg diep is. De goedkopere robotmaaiers rijden willekeurig rond tot ze bij de draad komen waarna ze willekeurig hun weg vervolgen. Bij de duurdere geavanceerde modellen bepaalt een navigatiesysteem continue hun positie ten opzichte van het veld en maait daardoor een stuk effectiever (grotere) gebieden.

Geluid en beeld

Tuinspeakers zijn redelijk populair. Dit zowel voor het beluisteren van de eigen favoriete muzieklijstjes (Spotify e.d.) als ondersteuning van de sfeer en tuineffecten in combinatie met licht. Je kunt kiezen uit bekabelde (IP-netwerk) of draadloze buitenspeakers met ingebouwde accu (ook voeding via zonnecellen). Bij voorkeur waterdichte boxen die een fikse regenbui, zwembaden en vijvers kunnen hebben. De audiokwaliteit loopt sterk uiteen van gewoon vrijetijdboxjes tot immersive en homecinema. Alle waar naar zijn geld en de behoefte van de gebruiker. Let verder op het design en het als natuurlijk object (bijvoorbeeld een rotspartij) kunnen wegwerken van de outdoorspeakers. Bekende merken zijn Bowers & Wilkins, Speakercraft Terrazza,  KEF, Bose, Artsound, Focal, Aquasound (om het zwembad) en Monitor Audio. Let op de ophanging, volume en reikwijdte, losstaand of inbouw en wel/niet onder een (terras-) overkapping plaatsen. Bij het  aansturen van één paar outdoor speakers kies je meestal voor een versterker met ingebouwde streaming mogelijkheden. Klinkt goed en valt comfortabel te bedienen. In geval van meerdere paren outdoorspeakers komt een multiroom-versterker in het vizier.

Buiten YouTube, Netflix, tv of films kijken is eveneens al heel gewoon. iPads, tablets, smartphones en robuuste (camping)beeldschermen zijn er in overvloed. Er zijn zelfs speciale garden homecinema’s. Draadloos met WiFi versterking of bluetooth-outlets maken portable. Bij meer cinema verdient (netwerk)bekabeling de voorkeur. De meeste kabelaanbieders voorzien al in het outdoor tv-kijken. Onder andere Somfy biedt leuke opties voor web-tv in de tuin. Splashvision, Taka en Titan bieden waterdichte tv’s die ook vorst kunnen hebben. Een aparte categorie vormen onderwater tv’s voor in het zwembad.

Tuinverwarming

Bij het dalen van de temperatuur komt terrasverwarming goed van pas. Met een elektrische of gas-terrasverwarming zit je gewoon langer lekker buiten. De elektrische typen zijn eenvoudig met sensoren en app-programmering aan te sturen. Terrasverwarming ziet er tegenwoordig echt niet meer plomp uit. Sierlijke zuilen, domes, heatstrips en stralers gaan goed op in het terras/tuininterieur. Bekende merken zijn Bromic, Hanolux, Fonteyn, de Eurom Golden 2000 Amber Smart Rotary (app en afstandsbediening), Vedamco (terras en party), Sunred, Outtrade, Solomagic en Infresco (slimme schakelaars met aanwezigheidsdetectie).

Zonwering aansturen

Bestuurbare zonwering op het terras, patio of in de tuin en bij het zwembad zijn goed realiseerbaar en betaalbaar. Knikarmschermen. Zonneluifels, buitenjaloezieën, markiezen, screens, pergola- en serrezonwering, veranda, verticale lamellen, schaduwdoeken, noem maar op en het is wel elektrisch en sensor-gestuurd leverbaar.  De bedieningsmogelijkheden variëren van alleen (gedeeltelijk of volledig) uitklap/rolbaar tot het meedraaien met de zon. Ze weren zowel direct zonlicht als warmtestraling. Ook duurzaam omdat er minder koeling nodig is.

Bekende merken zijn Warema, Markilux, Pergola, Gumax, Brustor, vidaXL, Nesling, Verano, Soluna, Primrose, Velux, Garden Place, Solero en Tibelly. Let verder op de dichtheid van het materiaal en doorlatendheid voor wind. Somfy Connexoon is bijvoorbeeld een speciale app voor het bedienen van dergelijke zonneschermen.

Tuinrobots

Een robot in de tuin is op de grasmaaiers en zwembad/vijverreinigers (zogenaamde skimmers) na nog een nichegebied. Er zijn al vast wel een aantal leuke mogelijkheden.  Bijvoorbeeld de Tertill onkruid wiedende robot, de Kobi maaier haalt tevens bladeren en sneeuw weg, serveerrobots die drankjes en eten in de tuin bezorgen, de Grillbot reinigt de grill van de barbecue, de Farmbot onderhoudt jouw planten en perken (loopt met een arm & rails vaste trajecten), de Solar Breeze NX2 onderhoudt gevoed door zonnecellen het zwembad, de Gardenspace bevloeiingsrobot met WiFi, 360 graden camera en zonnecellen of de Husqvarna robotfamilie. Wie een grote tuin heeft kan een drone inzetten voor onderhoud plannen en observatie.

Beveiliging

Het beveiligen van de tuin kent ruwweg drie categorieën: Onverlaten/inbrekers,  ongewenste dieren en noodgevallen. Voor het inbrekersgilde en de vandalen toegangshekken, camera’s bewegingssensoren met lamp of zelfs een drone. Met oprukkende vossen, wolven, marter etc. zijn detectie- en afweersignalen gewild. Er zijn ook bewakings- en openingsvoorzieningen voor kippenhokken en volières.

Bij ouderen en kinderen in de tuin komen bewakingscamera’s en waarschuwingssensoren van pas. Er is een grote keuze bij buitencamera’s en detectoren. Gewoon verkrijgbaar bij de bouwmarkt of professioneel laten installeren. Verder kan ook hier de drone van betekenis zijn.

En verder nog

Zelf duurzaam energie opwekken in de tuin met zonnepanelen, tuinwindmolens of warmte terugwinsystemen. Inmiddels gewoon te doen met zonnepanelen en windmolens met dynamo in de tuin. Zie onder andere de website van milieucentraal.nl over de prijs en opbrengsten.  Leuk en decoratief is een tuinspoor. Dat valt mooi te combineren met planten, rotsen en waterpartijen. Tevens geschikt voor het rondrijden met hapjes en drankjes.

Reacties (0)